Elk jaar worden zo’n honderd volwassen schapen van onze kudde op ambachtelijke wijze geschoren, in de even jaren in Heerde, in de oneven jaren in Epe. Er is weinig vraag naar de vachten, maar je kunt er toch heel wat moois van maken en ze voor veel doeleinden gebruiken. En wellicht komt er binnenkort verandering in onze ‘afzetmarkt’.
Bij wol denk je al gauw aan wollen kleding: handschoenen, dassen, truien, sokken, mutsen, poppen enzovoorts. Wilma Snel van Wilma’s Wol laat dat bij vrijwel al onze extra activiteiten zien en zit in de zomermaanden ‘s woensdags ook een paar uur lekker te spinnen bij de schaapskooi, waarbij ze haar activiteiten graag even onderbreekt om vragen te beantwoorden.
De wol van de vachten van onze schapen moet eerst gekaard worden. Door dat ‘kammen’ van de vacht wordt het grofste vuil eruit gehaald. Dat levert bij het spinnen een veel sterkere draad op dan met ongekaarde wol. Daarna kan het gesponnen worden, een rustgevende bezigheid. Nadat de wol vervolgens is gewassen, kan het gebreid, gehaakt of geweven worden. Rechttoe rechtaan breien kan iedereen binnen een paar minuten, dus een das maken is geen probleem en als -ie af is, geeft dat enorm veel voldoening, weten we uit eigen ervaring.
Wat tijdrovender maar met vaak prachtige resultaten is de wol te vilten, een oeroude techniek waarvoor hier https://appelig.wordpress.com/2015/01/14/zeepjes-met-een-vilten-laagje/ een handleiding staat.
Schapenwol heeft meer nuttige bestemmingen. Het is ideaal isolatiemateriaal, dat wel honderd jaar meegaat. Niet zo bekend maar wel heel effectief is de wol gebruiken als meststof voor in de tuin. Het helpt planten in hun groei. De wol wordt afgebroken door het bodemleven, waardoor waardevolle compost bestaat en bloemen en planten uitbundig gaan groeien. Tot voor kort werd het ook als filtermateriaal in schoorstenen van zwaar vervuilende industrieën gebruikt, maar die vraag is afgenomen.
Vroeger was de vraag naar wol veel groter dan nu, hoewel wel steeds meer mensen er mee aan de slag willen. De meeste kuddes houden net als wij veel wol over, waarvoor het lastig is een goede bestemming te vinden.
Het Hollands Wol Collectief uit Rotterdam gaat onderzoek doen naar hergebruik van ‘heidewol’. Het HWC, dat zich inzet voor de herwaardering en het gebruik van schapenwol, onderzoekt de wolkwaliteit van verschillende kuddes met zes verschillende zeldzame rassen die ingezet worden voor natuurbegrazing. Het collectief gaat 3000 kilo verwerken tot vilt en van de zachtste wol truien (laten) breien. Het project kan inzicht geven of er in Nederland een circulaire wolketen is te realiseren. Het onderzoek kan uitgevoerd worden mede dankzij een bijdrage van 25.000 euro van het Dinamofonds.
